ΚΑΣΤΑΝΑ. Ο ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟΣ ΞΗΡΟΣ ΚΑΡΠΟΣ.

Νοέμβριος και ποια είναι η καλύτερη ιδέα για σνακ από τα κάστανα;;

Βραστά, ψητά ακόμα και σαν συνοδευτικά στο φαγητό, τα κάστανα είναι κατά κάποιο τρόπο παράδοση σε ένα ελληνικό σπίτι. Θυμάμαι τη γιαγιά μου να τα ψήνει στη σόμπα και να μας τα ξεφλουδίζει όσο ακόμα ήταν ζεστά για να τα φάμε.. 

Τα κάστανα είναι ο καρπός της καστανιάς, ενός φυτού που ευδοκιμεί στη χώρα μας. Εχει αποδειχθεί δε ότι οι καστανιές υπήρχαν από την αρχαιότητα και θεωρούνταν η τροφή των φτωχών κατά το Μεσαίωνα.

Σίγουρα έχεις δει κάπου μια καστανιά! 

Με τα χαρακτηριστικά της πριονωτά φύλλα και τους καρπούς που έχουν ξυλώδες περίβλημα με αγκάθια εξωτερικά.

Καλά εγώ θα σου βάλω και φωτογραφίες για να τα δεις, και σίγουρα θα πεις "ναι ρε συ, το έχω δει αυτό το δέντρο"! 

Φύλλα καστανιάς.

Δέντρο καστανιάς.

Tip #1 : Το κάστανο είναι ένας ξηρός καρπός πλούσιος σε μέταλλα, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες.

ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ

Η καστανιά που λες, δεν είναι μία. Υπάρχουν διάφορα είδη της στον κόσμο και αυτό που συναντούμε στη χώρα μας είναι η ευρωπαϊκή καστανιά, η "Καστανιά η ήμερη" κι όπως λέγεται επιστημονικά Castanea sativa. 

Είναι συνήθως μεγάλα δέντρα με ύψος που μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 35 μέτρα. Υπάρχουν αρκετά ατόφια καστανοδάση στη χώρα μας τα οποία είναι είτε αυτοφυή είτε καλλιεργούνται για το ξύλο τους και τους καρπούς τους. Υπάρχουν όμως καστανιές και σε πολλά μεικτά δάση και τις συναντούμε πολύ συχνά μέσα σε πευκοδάση. 

Και θα μου πεις τώρα, και με τα δίκια σου, "γιατί βάζουμε καστανιές μέσα σε πευκοδάση;"

Αυτή η "μείξη" δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια προσπάθεια εμπλουτισμού των εδαφών. Έχει μάλιστα αποδειχθεί πως τα μεικτά δάση αποδίδουν πολύ καλύτερα έναντι των δασών που περιλαμβάνουν αποκλειστικά ένα μόνο είδος. Αυτό, έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνεται η παραγωγικότητα των δασών.

Στη χώρα μας καστανιές θα βρεις κυρίως στη Μακεδονία και τη Θεσσαλία ενώ υπάρχουν καλλιέργειές της και σε ορεινά μέρη της Κρήτης αλλά και άλλες ορεινές περιοχές. 

Το ιδανικό υψόμετρο για να μπορέσει να ευδοκιμήσει μια καστανιά είναι πάνω από 250 μέτρα, οπότε εάν έχεις δει δάσος με καστανιές, σίγουρα έγινε σε κάποια εξόρμησή σου! 

Η περίοδος άνθισης της καστανιάς είναι την άνοιξη. Τα άνθη της έχουν χαρακτηριστικό σχήμα και χρώμα και για να μην αναρωτιέσαι, σου έχω εικόνα και για αυτό!

Άνθη καστανιάς.

Μιλάμε λοιπόν για λευκοκίτρινα άνθη σε επιμήκες σχήμα.

Το ξύλο της καστανιάς είναι πολύ ποιοτικό και δεν είναι λίγες οι φορές που προϊόντα από ξύλο καστανιάς πωλούνται ακριβά. 

Ο ΚΑΡΠΟΣ 

Όλοι έχουμε δει καρπούς καστανιάς και μην πεις το αντίθετο, γιατί δε θα σε πιστέψω!!

Καρπός καστανιάς με αγκαθωτό περίβλημα.

Από αυτό το αγκαθωτό περίβλημα λοιπόν βγαίνουν τα γνωστά μας κάστανα. Μόλις ο καρπός ωριμάσει, το περίβλημα αυτό ανοίγει και τα κάστανα είναι έτοιμα για συγκομιδή. Η ωρίμανσή τους γίνεται κατά το φθινόπωρο από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι και τα τέλη Νοεμβρίου ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν αλλά και την ποικιλία.

Tip #2 : Κάθε δέντρο καστανιάς μπορεί να δώσει από 30-50 κιλά κάστανα.

Ανάλογα με το είδος της καστανιάς, μέσα στο περίβλημα υπάρχουν συνήθως 2-3 καρποί, ή και μόνο ένας και το μέγεθος του κάθε κάστανου εξαρτάται από την ποικιλία του, την υγρασία του εδάφους και του αέρα αλλά και τη σύσταση του εδάφους.

Tip #3 : Μια καστανιά, αγγίζει το μέγιστο της απόδοσής της, κατά το 50ο-60ο έτος της ηλικίας της.

Ποιος δεν έχει φάει ψητά ή βραστά κάστανα..

Τα κάστανα χρησιμοποιούνται ευρέως στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική προσδίδοντας τη χαρακτηριστική τους γεύση σε γιορτινά και μη τραπέζια.

Πλέον λόγω των θρεπτικών τους συστατικών, εκτός από σνακ, χρησιμοποιούνται πολύ και σε vegan συνταγές.

Tip #4 : Τα κάστανα είναι πλούσια σε Ω3 λιπάρα και βιταμίνες.

Προτού ξεχυθείς στα μαγαζιά για να προμηθευτείς κάστανα, γιατί ξέρω ότι σου προκάλεσα μια λιγούρα, να θυμάσαι ότι για να λάβει ο οργανισμός μας τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά πρέπει να καταναλώνονται σε λογικές ποσότητες.

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΞΙΑ 

Κι επειδή ξέρω ότι θα αναρωτιέσαι και θα ψάχνεις θερμίδες κτλ, σου δίνω τα στοιχεία διατροφικής αξίας του κάστανου όπως τα έχει ορίσει το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA), μια που ούτε γιατρός αλλά ούτε διατροφολόγος είμαι!

Ανά 100 γραμμάρια βρασμένου ή ψημμένου κάστανου έχουμε :

Θερμίδες : 131 kcal

Λιπαρά : 1,4 γραμμάρια 

     εκ των οποίων κορεσμένα 0,3 γραμμάρια

Χοληστερίνη : 0 mg

Αλάτι : 27 mg 

Κάλιο : 715 mg

Υδατάνθρακες : 28 γραμμάρια

Πρωτεϊνη : 2 γραμμάρια

Βιταμίνη C : 44% 

Βιταμίνη B6 : 10% 

Σίδηρος : 9%

Ασβέστιο : 4%

Μαγνήσιο : 13%